ملات کاهگل که بیشتر برای ساخت و ساز بافت های روستایی و مناطق کویری ایران استفاده می شود. کاهگل از ترکیب خاک رس و کاه تولید می شود که با افزودن آب به این ترکیب، ماده ای با خاصیت چسبندگی و خوش بو و متناسب با محیط زیست تشکیل می شود. در واقع علت استفاده از کاه در ملات کاهگل، جلوگیری از ترک خوردن در زمان فرآیند خشک شدن بافت آن است.
تاریخچه ی ملات کاهگل به ۴۰۰۰ سال قبل از میلاد حضرت مسیح بر می گردد. در نخستین و با قدمت ترین بنا ها مانند ؛لایه سوم تپه سیلک، کاخهای هفدهگانه تخت جمشید، بناهای پاسارگاد و شوش، بناهای اشکانی(کاخ فیروز آباد و ایوان مدائن)و مجموعه ی تاریخی ارگ بم کاربرد هنرمندانه از کاهگل را میتوان مشاهده کرد. همچنین در بناهای دوره اسلامی نیز از کاهگل به عنوان یکی از اصلی ترین عناصر و ساختار پایه بسیار مؤثر استفاده شده است.
کاربرد کاهگل
کاهگل در ساختمان هایی با دیوارهای خشتی، گلی، آجری، سنگی و همچنین برای عملیات زیرسازی اندود گچی، اندود ساختمان های گلی و آب بندی بام ساختمان ها کاربرد دارد. کاهگل ها در مقایسه با سایر مصالح امروزی از جمله آجر، بلوک های سیمانی و ملات آهکی با طبیعت سازگاری بسیار بیشتری دارند. علاوه بر این در هنگام خراب شدن نیز هیچگونه آلودگی ای برای محیط زیست ندارند و مجددا قابل استفاده می باشند.
از ملات کاهگل به عنوان عایق رطوبتی و حرارتی به صورت اندود پشت بام، پوشش سطوح داخلی و خارجی فضاهای معماری خشتی، حفاظت از دیوارهای خشتی، نگهداری توفالهای سقف با ضخامت مناسب، تهیه خشت خام و پوشش دیوارهای آجری برای اندود گچ استفاده میشود. در نواحی کوهستانی بجای اندود و پوشش گاهگل از ترکیب خاک رس، ماسه و سنگ ریزه ها استفاده میکنند. در برخی موارد نیز برای ایجاد نوعی اندود مقاوم در زیر آب از ترکیب خاک رس، کاه و نمک استفاده میشود. کاربرد این نوع اندود را در جامهای نور گیر حمامها میتوان شاهد بود.
این مصالح به طرز شگفتی با زندگی ایرانی تناسب داشته و شگفتیهایی را در خود دارد. کاهگل در قالب تناسبات دلپذیر ترکیب با کاشی، چوب و یا سنگ و مصالحی مشابه ترکیب شده و معماران ایرانی از آنها برای نما و تزیین ساختمان های مختلف کمک گرفتهاند. هم اکنون نیز حجمهای کاهگلی، بامهای گنبدی و بادگیرهای سر به آسمان کشیده پوشش دالانها و تیمچههای بازاری، حسینیهها و بالاخره گنبد و منارههای مسجد جامع و مساجد دیگر و بقعهها به چشم میخورد.
انواع ملات کاهگلی طبیعی و مصنوعی
کاهگل طبیعی سخت پودری
کاهگل طبیعی ضدآب پودری
کاهگل طبیعی سخت خمیری
کاهگل طبیعی ضدآب خمیری
رنگ کاهگل نانو
پوشش بی رنگ ضدسایش کننده کاهگل
کاهگل مصنوعی
سخت کننده کاهگل نانو
ضدآب کننده کاهگل نانو
کاهگل دوجزیی
ساختار کاهگل های مصنوعی
کاهرنگ یا نانو کاهگل پلیمری، رنگی بر پایه رزین سیلیکون و پایه آب است که پس از خشک شدن ظاهر . شکل و شمایلی دقیقا شبیه کاهگل طبیعی دارد. در ساخت کاهگل مصنوعی یا کاهرنگ، از مواد نانو سیلیکون استفاده شده که سبب خود تمیز شوندگی میشود و خواص آب بندی و عایق بودن آن را افزایش می دهد.
ملات کاهگل مصنوعی ضدآب و بدون گرد و غبار است که جایگزین مناسبی برای سیمگل و کاهگل سنتی و طبیعی میباشد. مناسب برای محیط خانه خصوصا دکوراسیون دیوارهای داخلی منازل و همچنین بازسازی ابنیه تاریخی و خلق نمای سنتی مشابه مناطق کویری می باشد.
کاهگل مصنوعی به وسیله قلمو و بسیار آسان تر از سایر رنگها قابل استفاده می باشد. همچنین کاهرنگ ها ماندگاری بالایی دارند و قابل اجرا بروی سطوح مختلف اعم از سیمان، گچ، کناف، چوب، فلز، یونولیت، شیشه و غیره می باشند.
اگر نگران ماندگاری و دوام خانه های کاهگلی هستید جالب است بدانید که یکی از قدیمی ترین خانه های کاهگلی هنوز هم بیش از 10000 سال پابرجا و سالم مانده است.
- ۰۱/۰۴/۰۶